Iedere maand zet Art-fact in de rubriek Spot aan! een (amateur)kunstenaar of amateurkunstgroep in de spotlight. Deze maand is dat Marika Taborsky, cultuurcoach in de Reeshof en ontwikkelaar van kunsteducatie met haar eigen organisatie KunstLab.
Ik ben Marika Taborsky, werkzaam als cultuurcoach voor vier scholen in de Reeshof; De Sporckt, Bibit, De Boemerang en Meander. Daarnaast heb ik een eigen organisatie Kunstlab waarmee ik kunsteducatie ontwikkel bij hedendaagse kunst.
Hoe lang ben je al actief in deze discipline?
Mijn eigen organisatie Kunstlab bestaat al enige jaren. In 2013 ben ik begonnen met het ontwikkelen van educatie bij de collectie van De Pont. Daar is later ook een samenwerking met Lustwarande bijgekomen, een jaarlijkse beeldententoonstelling in park de Oude Warande. Hier kunnen kinderen midden in de natuur, al struinend door het bos, de kunst beleven. In de huidige tentoonstelling Godheads heb ik een programma gemaakt waarbij kinderen met behulp van kijkvragen op zoek gaan naar verhalen bij de beelden. Daarnaast gaan ze zelf ook aan de slag met klei en maken samen een 'stamhoofd'. In september 2021 ben ik gestart als cultuurcoach in de Reeshof dus mijn verkenningsjaar zit erop en de eerste zaadjes zijn gepland. In samenwerking met Vincents Tekenlokaal kunnen kinderen komend schooljaar op Bibit leren tekenen en bij De Sporckt geeft Ontwerpcirkel het hele schooljaar naschoolse creatieve technieklessen. Met het Factorium ben ik in overleg om op De Boemerang te starten met muzieklessen.
"Kunstenaars van nu verbeelden onze tijd, daarom vind ik het zo belangrijk dat kinderen juist deze kunstwerken ervaren."
Waar haal je je inspiratie vandaan?
Mijn inspiratie haal ik uit hedendaagse kunst. Kunstenaars laten je steeds weer op een andere manier naar de wereld kijken. Kunstenaars van nu verbeelden onze tijd, daarom vind ik het zo belangrijk dat kinderen juist deze kunstwerken ervaren. Omdat kunst van nu vragen stelt die over onze tijd gaan. Bij de tentoonstelling Godheads denken we na over wie in deze tijd onze helden zijn, nu we de geschiedenis herlezen en veel beelden van hun sokkel worden gehaald. Ook mogen de kinderen zelf bedenken of het beeld een man, vrouw of allebei zou kunnen zijn. Dat levert leuke gesprekken op want wat het is, dat is met opzet vaak helemaal niet zo duidelijk te zien. In de net geopende tentoonstelling van Ragnar Kjartansson in De Pont speelt muziek de hoofdrol. Dat is niet gek als je bedenkt dat Ragnar eigenlijk muzikant wilde worden maar in de beeldende kunst toch de meeste vrijheid vond. Die vrijheid ervaar ik zelf ook en het is juist deze vrijheid die ik kinderen zo van harte gun.
Welke thema’s zijn belangrijk in het beoefenen van je kunstvorm?
Vrijheid is voor mij dus een heel belangrijk thema. Dat levert wel de nodige spanning op in verhouding tot het huidige onderwijs, maar ik hoop van harte dat kinderen meer vrijheid wordt gegund, vanuit vertrouwen, dat verdienen ze. Dat geldt overigens ook voor leerkrachten. Thema’s die ik verder belangrijk vind zijn duurzaamheid en tijd. Ik zou heel graag op een school aan de slag gaan met het thema tijd, vanuit het maken. Hoe maken we tijd? Juist op scholen voel je vaak dat er weinig vrije ruimte is, iedereen heeft het altijd druk. Wat zou er gebeuren als we oneindig veel tijd zouden kunnen maken? En natuurlijk ook duurzaamheid. Dat kan gaan om het opzetten van een duurzame samenwerking tussen aanbieder en school. Maar ook het werken vanuit het 'cradle to cradle'-principe. Tijdens ons project de Bouwzone in het Reeshofpark is er bewust gekozen om met natuurlijke materialen te werken en die te verbinden op een manier dat je ze ook weer uit elkaar kan halen.
Wat wil je met het uitoefenen van je kunstvorm bereiken, wat is je doel?
Het is de kunst om de juiste voorwaarden te scheppen om kinderen in hun kracht te krijgen. Geef ze goede voorbeelden en open voor hen de wereld van mogelijkheden en kansen. Dat is de uitdaging die ik voor me zie.
Wie zijn je helden / van wie heb je het meest geleerd?
Jan Andriesse (De Regenboog) die laat zien dat je van het mooiste uit de natuur een schilderij kunt maken, Anish Kapoor (Descent into Limbo) die me laat me ervaren dat mijn waarneming me voor de gek kan houden, en heel veel andere hedendaagse kunstenaars en ontwerpers.
Wat beschouw je als je grootste mislukking?
Poeh dat vind ik moeilijk... Ik heb een periode in mijn leven gekend waarin ik mijzelf was kwijtgeraakt en mijn leven nogal mislukt vond, maar die periode heeft me ook gebracht naar waar ik nu ben. Er ligt naar mijn idee in onze samenleving en ook in het onderwijs te veel nadruk op wat je goed doet. Hierdoor voelen kinderen zich onzeker als iets niet helemaal lukt. Kinderen zouden zich hier helemaal niet ongemakkelijk over hoeven voelen maar juist een beetje trots. Binnen de kunst is het vaak een voorwaarde om te mislukken, dat levert namelijk nieuwe inzichten om tot nieuw werk te komen.
Waar wil je over 10 jaar mee bezig zijn, of wat zou je willen hebben bereikt?
Over 10 jaar woon en werk ik samen met mijn partner Ton Lammers bij SuperBlaaw in Tilburg-West. Wij beheren daar samen een atelierpand voor professionele kunstenaars en bieden kinderen uit de buurt hierbinnen de ruimte om deze wereld te leren kennen en mee te maken. Of ik dan nog cultuurcoach ben? Dat weet ik niet, ik hoop eigenlijk dat de zaadjes die ik geplant heb tot wasdom zijn gekomen en zelfstandig in alle vrijheid door mogen groeien.
